Technologia LED zrewolucjonizowała rynek oświetlenia, oferując energooszczędność, długą żywotność i kompaktową konstrukcję. Niestety, wraz z tymi zaletami przyszła również większa wrażliwość – systemy LED są znacznie bardziej podatne na przepięcia niż tradycyjne źródła światła. Uszkodzenia modułów LED, elektroniki sterującej czy zasilaczy mogą nie tylko obniżyć efektywność systemu, ale również generować znaczne koszty serwisowe.

Technologia LED zrewolucjonizowała rynek oświetlenia, oferując energooszczędność, długą żywotność i kompaktową konstrukcję. Niestety, wraz z tymi zaletami przyszła również większa wrażliwość – systemy LED są znacznie bardziej podatne na przepięcia niż tradycyjne źródła światła. Uszkodzenia modułów LED, elektroniki sterującej czy zasilaczy mogą nie tylko obniżyć efektywność systemu, ale również generować znaczne koszty serwisowe.

Rys. 1 - oświetlenie uliczne

Nowoczesne oświetlenie = nowe wyzwania ochronne

Współczesne systemy oświetleniowe LED charakteryzują się dużą integracją i możliwością sterowania (np. ściemnianie, automatyczna regulacja na podstawie czujników). Jednak miniaturyzacja i zaawansowana elektronika sprawiają, że są one wyjątkowo podatne na uszkodzenia wynikające z przepięć i wyładowań atmosferycznych.

Rys. 2 - Ograniczniki przepięć z rodziny Blocktrab do ochrony lamp LED zapobiegają też zniszczeniu wrażliwych układów sterujących w przypadku przepięcia.

Źródła przepięć i ich skutki w sieciach oświetleniowych

Do najczęstszych przyczyn przepięć należą:

• Uderzenia piorunów – bezpośrednie lub pośrednie,

• Indukcja elektromagnetyczna w przewodach biegnących równolegle,

• Zwarcia i operacje łączeniowe w sieci energetycznej.

Przepięcia mogą wywołać zniszczenie diod LED, nawet jeśli te nie przestają działać od razu. Skutkiem może być jednak znaczne skrócenie ich żywotności lub awarie izolacji, a w najgorszym wypadku zagrożenie porażeniem prądem.

Rys. 3 - wielostopniowa strategia ochrony

Strategia ochrony – trzy poziomy zabezpieczenia LED

Zalecane jest stosowanie wielopoziomowej ochrony przepięciowej, obejmującej trzy lokalizacje montażu urządzeń ochronnych:

1. Bezpośrednio w lampie LED – ochrona SPD typu 2,

2. W tabliczce przyłączeniowej w podstawie słupa – z dodatkowym podłączeniem do przewodu PE,

3. W rozdzielni zasilającej – z ogranicznikami na szynę DIN.

Rys. 4 - Możliwe miejsca zastosowania ochrony w oświetleniu ulicznym: bezpośrednio w lampie LED (1), w tabliczce przyłączeniowej u podstawy słupa (2) oraz w rozdzielniach do zasilania linii lamp LED (3).

Elastyczność montażu i ułatwione serwisowanie

Seria Blocktrab firmy Phoenix Contact umożliwia dopasowanie ochronników do różnych warunków montażowych i typów instalacji. Kompaktowe rozmiary i możliwość montażu w konfiguracji szeregowej lub równoległej pozwalają na integrację bez potrzeby modernizacji istniejącej instalacji.

Wbudowany mechaniczny wskaźnik stanu oraz opcja podłączenia zasilania przez zacisk L’ ułatwiają kontrolę stanu ogranicznika – jeśli ten zadziała i odłączy obwód, lampa gaśnie, co sygnalizuje potrzebę jego wymiany.

Podsumowanie – ochrona LED to nie opcja, to konieczność

Nowoczesna technologia LED wymaga szczególnego podejścia do kwestii zabezpieczeń. Poprawnie dobrane i zainstalowane ograniczniki przepięć przedłużają żywotność oświetlenia, obniżają koszty eksploatacyjne i zwiększają dostępność całej infrastruktury.